MEME ONARIMI NEDİR?
Meme onarımı, bir memenin kısmen veya tamamen alınması sonrası, memenin yeniden şekillendirilmesi ve doğal görünüme kavuşturulması amacıyla yapılan cerrahi işlemdir. Çoğunlukla meme kanseri nedeniyle mastektomi geçiren kadınlarda uygulanır. Ancak doğuştan meme gelişim bozukluğu olan ya da travma sonrası memesi zarar gören hastalarda da tercih edilebilir.
HANGİ YÖNTEMLER KULLANILIR?
Meme rekonstrüksiyonu farklı cerrahi yöntemlerle yapılabilir:
- İmplant ile onarım: Silikon protezler kullanılarak meme şekillendirilir.
- Flep cerrahisi: Hastanın kendi dokusu (karın, sırt veya uyluk bölgesinden) kullanılarak yeni meme oluşturulur.
- Kombine yöntemler: Hem implant hem de vücut dokusu birlikte kullanılabilir.
- Meme başı onarımı: Son aşamada, doğal görünüme kavuşması için meme başı ve areola yeniden şekillendirilebilir.
AMELİYAT NE ZAMAN YAPILIR?
Meme onarımı, iki farklı zamanda gerçekleştirilebilir:
- Eş zamanlı rekonstrüksiyon: Mastektomi ile aynı seansta yapılır. Böylece hasta meme kaybını psikolojik olarak daha az hisseder.
- Geç rekonstrüksiyon: Mastektomi sonrası kemoterapi veya radyoterapi tedavileri tamamlandıktan sonra yapılır.
İYİLEŞME SÜRECİ
İyileşme süresi seçilen yönteme bağlıdır. İmplantla yapılan işlemler daha kısa sürede toparlanma sağlarken, flep cerrahisi daha uzun bir iyileşme dönemi gerektirir. Hastaların çoğu birkaç hafta içinde normal yaşamlarına dönebilir.
AVANTAJLARI
- Meme kaybının yarattığı psikolojik etkilerin azalması
- Kadınların beden algısının güçlenmesi
- Kıyafet seçiminde kolaylık
- Vücut hatlarının dengeli görünmesi
DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
Meme onarımı her hasta için aynı şekilde uygulanmaz. Tedavi süreci, kişinin genel sağlık durumu, mastektomi şekli ve beklentileri doğrultusunda planlanmalıdır. Başarılı bir sonuç için hasta ve cerrahın tüm detayları önceden değerlendirmesi büyük önem taşır.
SIK SORULAN SORULAR
Üç grup hasta meme onarımı adayıdırlar:
Genetik mutasyon saptanan, hastalığı olmayan ancak meme kanseri riskinin yüksek olması sebebiyle koruyucu mastektomi (meme dokusunun cerrahi olarak alınması) ameliyatı olacak hastalar.
Meme kanseri tanısı almış, kısmi mastektomi, lumpektomi vb. meme koruyucu teknikler ile ameliyat olup memesinde kısmi kayıp olacak hastalar.
Meme kanseri tanısı almış, mastektomi yapılmış veya yapılacak olan hastalar.
Hayır. Hastalar uzun ameliyat sürelerini istemeyebilirler. Sütyen içi yapay protezler tatmin edici olabilir.
Meme kanseri söz konusu olunca, genel cerrah veya plastik cerrah, tüm hekimlerin ortak hedefi hastalarına kansersiz uzun bir ömür sağlamaktır. Öte yandan bir kadınlık organı olan memelerin bütünlüğünün sağlanması ve korunması da önemlidir.
Temel olarak 3 seçenekten bahsedilebilir.
İmplantlarla onarım.
Özdokularınızla (kendi vücudunuzun diğer kısımlarıyla) onarım.
Özdoku ve implantların beraber kullanılmasıyla onarım.
Her cerrahi işlem hastaya belirli bir fayda sağlamak için yapılırken kaçınılmaz olarak beraberinde riskleri de getirir. Meme onarımı büyük çoğunlukla yüz güldürücüdür ancak hastalar olası risklerden de haberdar edilmelidir. Onarım sonrasında karşılaşılabilen başlıca sorunlar şunlardır:
Erken dönemde:
Ağrı
Kanama
Hematom (içeride kan göllenmesi), seroma (içeride vücut sıvısı göllenmesi)
Enfeksiyon
Yara iyileşme problemleri
Duyu problemleri
Flep dokusunun kısmi veya tam kaybı
İmplantın çıkarılmasının gerekmesi
Daha geç dönemde:
İmplant kaybı, ciltten açığa çıkması, implant kapsülünde ağrılı/görünür kontraksiyon olması
Belirgin izler
Fıtıklaşmalar
Asimetriler
Tatmin edici olmayan görünüm
Meme onarımı öncesinde bir çok hasta kemoterapi alır. Meme cerrahisi için beklenen süre onarım için de yeterlidir. Onarım, arkasından gelecek kemoterapiyi geciktirmemelidir, ancak ameliyat sonrasında yaşanacak yara iyileşme problemleri gecikmelere sebep olabilir.
Radyasyonun yeni meme üzerinde tahrip edici etkileri vardır ve nihai sonucu olumsuz etkiler. Özellikle implant ile onarılmış memede radyoterapi önemli komplikasyonlara neden olabilir. Radyoterapi kesin olarak yapılacaksa meme onarımı radyoterapi sonrasına bırakılabilir. Radyoterapinin belirsiz olduğu durumlarda önemli bir seçenek bir balon doku genişletici yardımıyla, onarım için çok değerli olan cildi radyoterapi durumu netleşinceye kadar korumak ve onarımı daha sonra yapmaktır. Böyle durumlarda geç onarım için sadece özdoku veya özdoku ve implant ile onarım ön plandaki seçeneklerdir.
Hayır. Onarımın kanserin nüks etmesini kolaylaştırdığına veya nüksün tanınmasını zorlaştırdığına dair kanıt yoktur. Nüks kanserin tabiatı, yakalandığı evresi ve tedavi metodu ile yakın ilişkilidir. Meme kanseri sonrası taramalar eksiksiz devam ettirilmelidir.
Kişisel tercihler, hayat tarzı önemlidir, ancak belli başka noktalar da göz önüne alınır:
Yaşınız, genel sağlık durumunuz
Kanserin evresi
Ameliyat sonrası radyoterapi ve/veya kemoterapi alıp almayacağınız.
Aynı anda onarım ile hastalıklı olmayan meme cildi ve bazı durumlarda meme ucu korunarak normale yakın, oldukça tatmin edici meme görünümü elde edilebilir. Hastalar “memesiz” bir dönem yaşamadıklarından sosyal, psikolojik zorluklar yaşamazlar. Öte yandan ameliyat süreleri, hastanede yatış süreleri, iş ve normal hayata dönüş zamanları göreceli olarak daha uzundur.
Geç onarım ile hastalar tedavilerini tamamlarken meme onarımı için karar vermeye daha fazla süreleri olacaktır. Buna karşılık elde edilen estetik sonuçlar anında onarımla karşılaştırıldığında her zaman daha altta kalacaktır.
Vücudun başka bir kısmından doku almadan, silikon implantlar ile onarım yapılabilir. Bu metod için hasta isteği kadar uygunluğu da önemlidir. En uygun hastalar vücudunda başka bir sahadan ameliyat istemeyen, meme cebi yeterli olan, radyoterapi almamış/almayacak hastalardır.
İmplant ile onarımın avantajları :
Daha az iz
Daha kısa cerrahi, daha hızlı taburcu süreleri
İmplant ile onarımın dezavantajları:
İmplant ile onarılmış meme, doğal memenin karakteristik gözyaşı damlasını andıran sarkıklığını ve karakterini vermeyebilir. Üst yarısı göreceli daha dolgun olabilir ve “doğal” görünümü taklit etmeyebilir.
Doğal karşı taraf memesiyle asimetri problemleri belirgin olabilir
Yaşam süresinde implantların değiştirilmesi gerekebileceği bilinmelidir.
İmplant ile onarım maliyeti daha yüksek olabilir.
Vücudun başka kısımlarından alınan dokuların taşınarak şekillendirilmesi ile yapılan onarımdır. Özdoku ile onarım, dokuların benzer nitelikleri nedeniyle doğala en yakın sonuçları verecektir. Vücutta en sık başvurulan doku kaynağı karın bölgesidir. Karın bölgesi dışında kalça, sırt ve uyluk diğer özdoku kaynağı alanlardır.
Özdoku ile onarımın avantajları :
Doğal görünüm, karakterde meme elde edilmesi
(Karın için) fazlalık olan dokuların taşınması ile daha iyi görünüm
Yabancı cisim (implant) gereksinim olmadan onarım
Özdoku ile onarımın dezavantajları :
Daha uzun cerrahi, daha uzun hastanede yatış, daha geç iyileşme
Mikrocerrahi deneyim sahibi cerrahi ekip gerektirmesi
Karın / diğer bölgelerde ilave izler.
Meme onarımında hasta ile cerrahın kurduğu güven ilişkisi, hekimin hastanın beklentilerini, hastanın ise cerrahinin ve bedeninin sınırlarını anlayabilmesi, hastanın nihai sonuçtan memnun olup olmamasında diğer her durumdan daha önemlidir.
Hastalar akıllarına pek çok çok soru geldiğini, çoğunun doktor ile görüşmede unutulduğunu söylerler. Bunun için ideal yöntem soruları yazmak ve yazılı olarak saklamak olur. Cevapları bireyden bireye değişebilen soru örneklerini aşağıya bırakıyorum. Bu metin ve internet üzerindeki hiç bir bilginin hekim görüşmesinin yerini alamayacağını tekrar hatırlatmak isterim.
Son olarak, meme onarımına girecek hastalar için harika bir motivasyon kaynağı meme onarımını tamamlamış hastalardır. Hekiminize, sağlık kurumunuza, diğer hastalar ile görüşme imkanı olup olmadığını sorabilirsiniz.
Sevgiler. Sağlıklı günler,
Görüşmeye saklanacak sorular:
Bana meme onarımı yapılabilir mi?
Hangi onarım yöntemi bana en uygun olur? Neden?
Hangi zamanalama ile onarım bana en uygun olur? Neden?
Önerdiğiniz yöntem ile tecrübeniz nedir?
Ameliyat ne kadar sürer? Hastanede ne kadar kalırım?
İşe ne zaman dönerim? Ne kadar zamanda iyileşir, spor ve araba kullanmak gibi aktivitelere dönerim?
Onarılan memem diğer memeyle benzer olacak mı? Olmazsa ne yapılabilir?
İhtimal dahilindeki komplikasyonlar nelerdir?
İmplantlar ne kadar süre vücudumda kalabilir?
Onarım kemoradyoterapi ile çelişir mi?
Kilo alıp vermem, yaşlanmam onarım üzerinde nasıl bir etki yapar?
Ameliyat sonrasında beslenme alışkanlıklarımı değiştirmem gerekir mi?